From 1702269c973fb90ca61054fe03ea99c760cac2c2 Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Gonzalo Odiard Date: Wed, 20 Jul 2011 23:52:11 +0000 Subject: Initial version --- (limited to 'tiv.html') diff --git a/tiv.html b/tiv.html new file mode 100644 index 0000000..0a83cbf --- /dev/null +++ b/tiv.html @@ -0,0 +1,185 @@ + +
+ +
+
+

 Universal Declaration of Human Rights

+ + +
+ +
+ +
+
+Tiv +
+
+ Source: United Nations Information Centre, NY +
+
+
+
+

MYEE U GBAR-GBAR U AKAA A I DOO SHA CI U A ER A HANMAOR UMACE KENG KENG MAN A LU VOUGH Yô

+

MZOUGH U ITYAR SHA WON CII GBAATOM U SAMBER A ABAVER

+

Mhii

+

ORNGEREN U VESEN

+

Ior cii i mar ve mba kwagh mom man maor va a va ga, shi maor ngu kpan ga. Mzough u Ityar sha won cii bum er, una er tom taveraa sha u hanmaor umace cii nana zua a mkpeiyol, nana de luun ken kpan ga. Tindi u vesen u mkohol u ityar sha won cii ne ka un a vande tesen er, ior mba sha tar cii soo er, orumace a de luun ken uikyangen ga man shi i tôô un gede gede kpaa.

+

Ken Myee u tar sha won cii, kwagh u i lu u a er a orumace ve a lu vough ne, Mzough u Ityar sha won cii ôr ken igbar man sha gbenda u wanger wanger er, ior cii mba kwagh môm.

+

Akaa a i doo u a er a orumace ne nga sha ci wou.

+

Akaa ne ka a ough je.

+

Fa a dedoo, i hoo we iyol a min. Wase u taver a min man kuran a sha ci wou man sha ci u orumace ugen kpaa.

+

MYEE U MLU U A DOO SHA A CI U U UMACE CII LA

+

Mnder

+

Er i fe er, icivir man mkpeiyol u ior mba ken tsombor u umace ka imaagh ki mlu u kpan ga man mer u ijir sha mimi man bem u tar cii,

+

Er se fe ser, mban u iko-iwan, man u nengen er, akaa a i doo u a er a orumace ve a lu vough la gba kwagh ga yô, ka i er a or caveraa je i kera bee orumace ga, sha nahan yô, isharen i vesen shin tar hegen yô, ka u umace cii ma ve lu a ian u ôron kwagh ken igbar, pasen jighjigh ve u nan, lun ken mlu u cian suluwa suluwa ga, shin ken ibanave kpaa ga,

+

Er i doo u a nzughul a ma kweior zan zan je a hingir u vea kera fa kwagh ugenegh u vea er ga, saa u moughun num a mba ve lu nan ve ican yum la yô, hemba kan a inja u hanma tar u lu aa atindi aa a lu a iwasen sha u kuran ior mba ve lu isheer yô, sha hanma gbenda u bo cii,

+

Er i lu semakwagh u kenden a mzehemen u mtem u bem bem u ityar sha won cii,

+

Er ior mba ken Mzough u Ityar sha won cii atindi a ve a seer taver jighjigh man mkepeiyol u umace man civir man ulum u hanmaor, nomsoor kua kwase cii ve lu kwaghmôm yô, ve wa ishima u taver mzehemen u ior man shi kenden a mlu u dedoo u uma vev cii gbar gbar,

+

Er ityar ii i lu ken Mzough u Ityar sha won cii ne, i tende zwa ayol a ve u eren tom ken mzough u dedoo, sha u taver a iko i wan man u kuran akaa a i doo u a er a orumace ve a lu vough la, man mlu u gbar gbar kpee yô,

+

Er mkav u mbamkpeiyol mban man mbamlu mba ken kpan shio i lu kwagh u injaa u vesen sha cii u mfe u ityendezwa yô,

+

Sha a ci u nahan yô,

+

Mkohol u Vesen u Ityar sha won cii

+

ngu pasen ken igbar,

+

Akaa aa i doo sha ci u a er a orumace

+

keng keng man a lu vough yô.

+

doo u ior sha won cii kua ityar i ve lu ker ia nongo tsung u umbur kwagh u vesen u i har sha mi ne, sha u tesen ken makeranta man shi u pasen ior er, doo u vea wa iko a mlu gbar gbar u umace shi vea nôngo tsung er, hanma tar sha tseeneke u u, shin ua zua ave vea ityar igen, u kuran ityendezwa i eren a umace dedoo ne a hanmaor cii.

+

Ishember kwagh 1

+

I mar maor ken kpan ga, nan ngu a icivir man mbamkpeiyol cii. I na nan mhen man ishima i kaven kwagh; nahan gba keng u nana tema a orgen ken mtem u angbian a angbian.

+

Ishember kwagh i sha 2

+

Hanmaor cii doo u a er a nan sha inja sha awaishima u dedoo, cii je yô, i soo er, i de nzughul a orumace er nan ngu kwase, shin nomsor, shin zwa u nan kaha, shin kwaghaôndo u nan civir ngu kposo, shin mer pati u nan man imo i nan i nan sha kwagh kaha ga, shi i de tôôn ape i mar nan shin mlu a kwagh shin ibanave shin tsombor, shin indi shin isheer i nan hen ityô i nzughul a nan ga.

+

U zan hemen yô, a faityô u van a mpav sha ityôkyaa i pati, mkor u tar, shin mlu u tar la a ityar igen u or la nan lu ker ga, aluer tar la ua lu sha tseeneke u u, shin sha ikyev i ugen, shin ua lu a tahav u hemen iyol i u ga shin sha hanma myina u lun a tahav iyol i u cii.

+

Ishember kwagh i sha 3

+

Hanmaor nan ngu a ian u lun uma, eren kwagh a mkighir shio man mkor u sha iyol i nan kpaa.

+

Ishember kwagh i sha 4

+

I venda kpan u kôron, shi u kighir or er, nana shile orgen tom; kpan-kôron man kpan-teen cii i yange gbindigh gbindigh.

+

Ishember kwagh i sha 5

+

I venda u eren or ican tsung, shin kôron nan ihom. Hanmakwagh u a er a orumace er, nan hingir ishôso cii i yange, aluer nan er kwaghbo u tsahan nan je kpaa, i tsaha nan er, nana hee ga yô.

+

Ishember kwagh i sha 6

+

Hanmaor nan ngu a ian u hanma ijiir cii yô, i er kwagh a nan sha er tindi a tese er i eren a orumace la vough.

+

Ishember kwagh i sha 7

+

Tindi ver ishigh er, ior cii ve lu kwagh môm man shi ve lu a ian u a kura ve er tindi a tese nahan, a msange u sha dooshima shio, ior cii mba a ian u kuran ve aluer ma msange u sha dooshima u i per un er Myee ne a tese shin u kenden ior asema sha imba i msange u sha dooshima la nahn yô, ka sha mi ga.

+

Ishember kwagh i sha 8

+

Hanmaor cii a lu i er a nan vough ga yô, ka hange hange u atejir u hen tar u nan lu

+

her la, kua atindi a tar la, a ôr ijir nahan a wam nan er tindi u tamen u tar la a tese yô.

+

Ishember kwagh i sha 9

+

I de gbe kôron maor sha apera, shin wuhen nan a u ôron nan ijir shio ga, shin u kighir nan er nana za shir ken tar ugen ga.

+

Ishember kwagh i sha 10

+

Hanmaor yô, gba u a ôr nan ijir vough er orgen nahan, sha mimi, ken igbar, hen atejir u sha tseeneke na, ua tesen mpav ga, sha u tesen ibo shin ishô i nan, zum u i lu ôron nan ijir la.

+

Ishember kwagh i sha 11

+
    +
  1. Hanmaor u i ker nan er, nan er kwaghbo ua kom mtsaha yô, a tôô er nan ngu a ishô zan zan saa a va tese ibo i nan sha mlu u atindi, sha mtev u ken igbar pe nan kpaa nana faityô u paregh iyol i nan a kwagh u yangen nan shio yô.
  2. +
  3. Maor môm i de er nan ijir ne nan ibo sha makwagh u iyange nan er kpa tindi lu sha min hen shie la ga ze. Shi i de ne or mtsaha hemban u iyange ma i na nan shie u iyange nan er kwaghbo la ga.
+

Ishember kwagh i sha 12

+

I de gbe wan uwegh sha kwagh u or u ken iuv ga, shin sha kwagh u kwase u nan kua mbayev, shin ya u nan, shin uwasika mba nan, shin u lamen dang sha icivir man gwa u dedoo u nan ga. Hanmaor nan ngu a ian i a kura nan sha imbazwa i wan man lamen dang la er tindi a tese nahan.

+

Ishember kwagh i sha 13

+
    +
  1. Hanmaor ngu a ian i zan hanpe nan soo cii, man teman ya pe nan soo ken tar u nan.
  2. +
  3. I yange or shir u zan ga, shi aluer za kuma nan yô, a faityô u yangen nan u hiden hen tar u nan ga.
+

Ishember kwagh i sha 14

+
    +
  1. Hanmaor nan ngu a ian u yemen shir ken tar ugen za keren mwar, man ka hange hange u tar u nan yem shir ker la ua kura nan.
  2. +
  3. Kpa or u nan er ifer man nan lu yevese tindi yô, a rumun nan u zan imba shir la ga.
+

Ishember kwagh i sha 15

+
    +
  1. Hanmaor umace yô, ka kpee u nana lu a tar u nana faityô u yilan er, ka tar u nan yô.
  2. +
  3. I de kighir maor sha apera u lun hen tar u nan shin yangen nan u geman hingir or u tar ugen ga.
+

Ishember kwagh i sha 16

+
    +
  1. Nomso man kasev mba ve hie cii mba a ian u eren ivese, maren ônov, lun a ya ve, shin aluer kwaviyolough man tar man kwaghaôndo vev vea kaha kpaa. Shie u ivese ne doo u vea lu lianaa or a hemba orgen ga, aluer ivese pav yô, gba u a kar kwar vough.
  2. +
  3. Ivaa-kangen ia lu sha mkighir ga, kpa a lu sha isharen i ve mba uhar mba ve soo ayol ave la.
  4. +
  5. Ka tsombor u lu mhii u ikyuior ye, nahan gba kpee u ior cii man gomenti vea kura u.
+

Ishember kwagh i sha 17

+
    +
  1. Hanmaor ngu a ian u lun a kwagh sha tseeneke u nan, shin zuan ave a ior mbagenev.
  2. +
  3. I yange u gban yan or ishar tsô.
+

Ishember kwagh i sha 18

+

Hanmaor nan ngu a ian u lun a mbamhen mba nan, shi ka ishima i nan u eren kwagh u mhen u nan a tese nan yô, kua shi u civir aôndo u nan shin jighjighnan u nan man u lun gbar gbar sha ishima i nan shin nana lu tswen shin nana lu ken ikyumior a mbagenev man ken igbar shin ken iuv kpaa nana tese ikyav i kwaghaôndo u nan shin u tesen jighjighnan u nan hen mbagenev man nana civir shi nana kura atindi a kwagh u nan civir yô.

+

Ishember kwagh i sha 19

+

Hanmaor ngu a ian gbar gbar i lun a mhen u nan man ôron kwagh u nan soo yô, ian ne i kua mba-mnenge mba nan a ikighir shio, shi i tagher nan ga u keren shin ngohol kwagh u nan soo man mhen u nana zua a mi sha hanma gbenda cii ken igbar.

+

Ishember kwagh i sha 20

+
    +
  1. Hanmaor nan ngu aa ian i eren mkohol man mzough aa ior mbagenev ken bem.
  2. +
  3. Maor môm i de kighir nan u nyôron ma mzough ga.
+

Ishember kwagh i sha 21

+
    +
  1. Hanmaor nan ngu a ian u lun ken gomenti u tar u nan iyol i nan shin tsuan or u sha ishima i nan u tilen sha ityou ki nan.
  2. +
  3. Hanmaor nan ngu a ian u zuan a akaa vough er orgen nahan sha ikyev i gomenti u tar u nan.
  4. +
  5. Tahav ka ityô. Tahav mbun i tese mbu sha ashie ashie sha u haan asangen, sha gbenda u vough, sha u nan mba ve kom u haan asangen cii ian u za kenden a nyighaa, shin sha ma imba gbenda ne igen i tsuan ior sha ashie ashie.
+

Ishember kwagh i sha 22

+

Hanmaor nan ngu a ityô, nahan gba kpee u tar u nan sha tseeneke u u, shin ken mzough vea ityar igen, er u feityô la, ua sue nan ken ijime, sha er nana kure ugbaiyol mba nan sha kasua u eren, mtem u dedoo a ior man u eren aeren a ityôô, er i lu hange hange sha ci u kuran ulum man kumashe u nan la.

+

Ishember kwagh i sha 23

+
    +
  1. Hanmaor nan ngu a ian u eren tom, u tsuwan tom u nan kom sha mi yô, u zuan a injar i vough sha tom, man i de deen er, nana lu a tom shio ga.
  2. +
  3. Ortom kuma injar i nan, nan ngu a ian u ngohol injar kwagh môm a orgen, sha tom u ve er inja imôm yô.
  4. +
  5. Doo u a kimbi injar i vough ia na or nana er tom ijen a ya u nan ga yô, man aluer a nenge a doo yô, a seer nan kwagh sha igbinda igenegh kpaa sha er, nana lu zelôô ga yô.
  6. +
  7. Hanmaor nan ngu a ian i hiin man shi nyôron mbamzough mba mbatomov sha u nengen er, i er a nan tsembelee hen ijiir tom i nan.
+

Ishember kwagh i sha 24

+

Hanmaor ngu a ian u zuan a shie u memen tsembelee, danen ishima sha tom, u zan memiyol sha ashie ashie, kpa ngohol injar i tom i nan hen ashie la kpaa.

+

Ishember kwagh i sha 25.

+
    +
  1. Hanmaor yô, gba u i nenge er, mlu u nan lu sha mi la kuma u nana kôrcio u nengen sha iyol i nan kua tsombor u nan sha gbenda u nan ve kwaghyan, ikondo, ya man sôron ve shie u ve gbe angev, shi eren akaa agen kpaa sha ci u mkpeiyol ve yô, shi gba u i nenge er, or ngu a kwagh u waren uma a mi zum u nan lu a tom ga, nan gbe angev, nan gbe iwan, shin kwase u nom u nan a saa, shin nan bee iyol, shin nana nyôr ken ma mlu u ibanave u nan feityô u nôngon a mi iyol i nan tseegh ga yô.
  2. +
  3. Ngô man wan ka hange hange u nengen sha ve tsembelee. Mbayev cii, mba mar-amôndo kpaa, gba u a nenge sha ve dedoo a mpav shio.
+

Ishember kwagh i sha 26.

+
    +
  1. Hanmaor ngu a ian u nyôron makeranta. Doo u henen un gbilin, hemban je yô, ken anyom a hiin la. Doo u makeranta sha iaven i hii hii la hanmaor nana hen nana soo shin nana soo ga kpaa. Imakeranta i henen tom aveegh kua u fantom kpaa doo u ia lu wuee, shi makeranta u henen sha aaven a vesen kpaa hanmaor nana lu a ian u henen sha ishima i nan er mfe u nan una za a nan la.
  2. +
  3. Makeranta ngu sha ci u wasen or nana vese nan iv ulum u nan, shi sha u wasen or nana fa er i doo u nana er a orumace yô. Makeranta una wase mtem u akuraior sha won cii, ken bem man mcivir-aôndo vev. Shi makeranta una taver tom u Mzough u Ityar cii a lu eren sha u keren bem sha won yô.
  4. +
  5. Mbamaren mba a ian u tsuwan inja ityesen i a na ônov vev ken makeranta yô
+

Ishember kwagh i sha 27.

+
    +
  1. Hanmaor ngu a ian gbar gbar u eren aeren a ityôô a hen ityô i nan, zuan a msaaniyol ken aeren ne, shi eren tom sha mzehemen u ahir a gbaaôndo man zuan a mtsera sha min kpaa.
  2. +
  3. Kwagh u or nan hen ken ityo man nan er sha ave a nan yô, i de tsuwen mtsera u a dugh sha mi la hen a nan ga.
+

Ishember kwagh I sha 28.

+

Gba u ior man ityar sha won cii vea dondo gbenda u eren kwagh sha inja sha inja keng ve a faityô u eren a hanmaor umace er i nger ken Myee u ken igbar ne ye.

+

Ishember kwagh i sha 29.

+
    +
  1. Hanmaor nan ngu a tom u eren hen ityô i nan, gadia ka ityô ia wase nan nana vese nana iv or ye.
  2. +
  3. Hanmaor u nan lu eren kwagh sha ishima i nan a ikyangenev shio yô, nana fa er nana er a kar ikyaa inya ga, nan ngu a mkighir u eren er tindi tseegh a tese nahan, doo u nan di kpaa nana fa er, ior mbagenev kpaa mba a ian u eren kwagh ve a ikyangenev shio sha er, nana na ve icivir man nana zua a mbamverishima mba mimi mba ieren i dedoo, man tindi u ior cii man shi mkpeiyol u ior wuee er i lu ken mkortar u ior u sha asema a ve nahan.
  4. +
  5. Ma shie môm i de eren tom aa mbaawaishima mba ve lu sha ci u i due umace i doo ne kahan a ishimaveren i Mzough u Ityar sha won cii ne ga.
+

Ishember kwagh i sha 30.

+

Makwagh môm ken asemberakaa ne, na matar môm, shin kweior, shin or sha tseeneke u nan ian ii eren makwagh u vihin awaishima u Mzough u Ityar sha won cii a tese sha ci u mkpeiyol u umace ne ga.

+
+
+ +
+

Profile

+
+Native Name +
+None +
+
+Total Speakers +
+2,000,000 (1991) +
+
+Usage By Country
+Official Language: Nigeria Home Speakers: Cameroon +
+
+Background +
+It is spoken in the Benue State, Makurdi, Gwer, Gboko Kwande, Vandeikya and Katsina Ala; Plateau State, Lafia Taraba State, Bali, Takum, and Wukari. "Munshi" is a pejorative name. It is a regionally important langauge. Used in initial primary education. It belongs to the Benue-Congo family, Tiv group. There are over 2 million speakers in Nigeria, about 2.5% of the population. +
+
+Received 4/22/2000 +
+Posted 5/15/2000 +
+Checked +
+
+ \ No newline at end of file -- cgit v0.9.1